Tán sỏi

Nguồn medsolution


1nguoiviet chuyễn ngữ


Tán sỏi là gì?

Tán sỏi là một thủ thuật không xâm lấn mà sử dụng sóng xung kích (Shock Wave tán sỏi) để phá vỡ sỏi hình thành trong niệu quản, thận và bàng quang. Có nhiều cách lựa chọn để tán sỏi như: tán sỏi Extracorporeal Shock Wave tán sỏi (ECSWL), Laser tán sỏi, tán sỏi qua da, nội soi tán sỏi hoặc Intracorporeal Shock Wave tán sỏi (ICSWL)


Tại sao phải tán sỏi ?

Tán sỏi được thực hiện nếu kích thước sỏi lớn  , có hình dạng bất thường (hươu-sừng) hoặc là bị mắc kẹt (ảnh hưởng) trong niệu quản và không thể được thông qua trong khi đi tiểu .



Sự khác nhau giữa Extracorporeal Shock Wave tán sỏi (ECSWL)  so với Intracorporeal Shock Wave tán sỏi (ICSWL) ?

Extracorporeal Shock Wave tán sỏi (ECSWL) là một tiến trình trong đó sóng xung kích được tạo ra bên ngoài cơ thể đi thông qua các mô da và các phần cơ thể đến tác động lên viên sỏi. Các viên sỏi vỡ ra giống như những hạt cát và có thể dễ dàng dao02 thải qua đường tiết niệu.


 Intracorporeal Shock Wave tán sỏi (ICSWL) (nội soi tán sỏi) ứng dụng đồng thời sóng siêu âm hoặc laser thông qua nội soi tiết niệu để tán sỏi  thành từng miếng nhỏ như hạt cát mà có thể trích xuất thông qua nước tiểu.


Ai phải tán sỏi ?

Nếu bạn có sỏi ở thận, niệu quản hay bàng quang , bạn nên tham khảo các Bs chuyên tiết niệu  để xem có chỉ định tán sỏi hay không. . Chỉ định tán sỏi dựa vào việc xem xét kích thước, vị trí, hình dạng và số lượng sõi trong các cơ quan tiết niệu.


Tiến trình tán sỏi?


Extracorporeal Shock Wave tán sỏi (ECSWL)(Tán sỏi ngoài cơ thể)

Bạn sẽ được hướng dẫn không ăn hoặc uống bất cứ điều gì ít nhất 12 giờ trước khi  tán sỏi. Mặc quần áo thoải mái để bạn có thể thay đổi dễ dàng thành một chiếc áo choàng phẫu thuật để phẫu thuật. Thời gian tán sỏi có thể mất khoảng một giờ. Bạn được giảm đau với thuốc an thần để giảm thiểu đau đớn và khó chịu . Có thể có cảm giác khó chịu hoặc đau nhẹ trong khi tiến hành.


 Có hai kỹ thuật được sử dụng rộng rãi ở hầu hết các cơ sở y tế. Một là bạn sẽ nằm trên một tấm nệm mềm thông qua đó các sóng xung kích sẽ đi qua. Sử dụng khoảng từ 2000 đến 8000 sóng xung kích là cần thiết để phá sỏi. Phương pháp thứ hai là bạn sẽ được yêu cầu nằm trong một bồn tắm đặc biệt chứa đầy nước ấm , sỏi sẽ được định vị bằng cách chụp X-quang hoặc siêu âm và sóng xung kích sẽ được chuyển trực tiếp từ máy tán sỏi gọi là Lithotripter. Những sóng xung kích sẽ đi qua da của bạn và hoàn toàn vô hại.


Intracorporeal Shock Wave tán sỏi (ICSWL),(nội soi tán sỏi)


đèn nội soi được sử dụng để có thể tiếp cận gần với viên sỏi bên trong đường tiết niệu và sóng laser được áp dụng để phá mảnh sỏi thành các hạt nhỏ. Intracorporeal Shock Wave tán sỏi (ICSWL) hoặc Laser tán sỏi thường được thực hiện khi Extracorporeal Shock Wave tán sỏi (ECSWL) kỹ thuật không thành công. Các hạt vụn sỏi  như hạt cát được bắt trong một giỏ (dụng cụ nội soi) và được kéo ra hoặc hạt vở được thông qua tự nhiên khi đi tiểu. Đôi khi stent được chèn vào trong niệu quản để bảo vệ niệu quản và tạo điều kiện cho việc thông qua các mảnh sỏi và các mảnh vỡ đào thải qua nước tiểu, trong vài ngày kế tiếp sau tiến trình. 


Bạn sẽ được theo dỏi trong vài giờ tiếp theo ở phòng hồi sức để quan sát xem có chảy máu hay bất kỳ biến chứng  tức thì nào khác và xuất viện   một hoặc hai ngày sau khi  tán sỏi.


Làm thế nào để chuẩn bị cho tán sỏi?

Trước khi  tán sỏi, kiểm tra toàn diện và xét nghiệm sẽ được thực hiện để xác định số lượng, vị trí và kích thước của sỏi. Một xét nghiệm được gọi là một Pyelogram tĩnh mạch (IVP), được sử dụng để xác định vị trí sỏi. IVP là một thủ tục trong đó một chất cản quang được tiêm vào mạch máu trên cánh tay. Chất cản quang này sẽ hiển thị trên phim X quang khi nó di chuyển theo dòng máu và sẽ được bài tiết bởi thận. Các chất cản quang sau đó sẽ chảy xuống niệu quản và vào trong bàng quang. Các chất cản quang bao quanh những hòn sỏi và sẽ xuất hiện trên các tia x . Hãy chắc chắn rằng các quy tắc đưa ra không dị ứng với bất kỳ  chất cản quang. Ngừng hút thuốc và không dùng thuốc aspirin để ngăn ngừa các vấn đề chảy máu xảy ra. Hãy chắc chắn rằng bạn không mang thai hoặc có bệnh tim trước khi thực hiện tán sỏi. Một số bệnh nhân có thể đặt một stent niệu quản trước khi làm tán sỏi. stent niệu quản là một ống nhựa đặt trong niệu quản cho phép các sỏi mịn thoát ra ngoài qua đường tiểu sau khi tiến trình Extracorporeal Shock Wave tán sỏi  (ECSWL) được hoàn thành.


Những gì mong đợi trong thời gian phục hồi sau tán sỏi?

Có lẽ sẽ có rất nhiều máu trong nước tiểu sau khi  tán sỏi. Điều này là bình thường và rõ ràng sau nhiều ngày hoặc lâu hơn. Nên uống nhiều nước để khuyến khích việc đào thải bất kỳ sỏi còn lại trong hệ thống tiết niệu. Đối với vài ngày tới sau khi tán sỏi, thu thập nước tiểu 24 giờ và gửi cho các phòng thí nghiệm để phân tích các mảnh vỡ. Sử dụng các thuốc giảm đau, kháng sinh và thuốc chống viêm giảm đau, điều trị nhiễm trùng và viêm để giảm đau. Uống nhiều chất lỏng rõ ràng (bao gồm cả nước) sẽ ngăn ngừa sỏi thận tái phát. Nên theo dõi tiết niệu trong khoảng hai tuần để chắc chắn rằng mọi thứ đều tiến triển tốt. Nếu ống Stent niệu quản đã được đưa vào trong quá trình tán sỏi, nó thường được loại bỏ vào lúc này. Trong khoảng một tuần ,  cảm thấy tốt hơn và có thể tiếp tục hoạt động bình thường .


Kết quả của tán sỏi 

Tán sỏi có tỷ lệ thành công cao và khoảng 90% bệnh nhân qua điều trị này là hoàn toàn hết các triệu chứng trong vòng 3 tháng điều trị. Nếu sỏi xuất hiện nhiều hơn khi theo dõi phát hiện trên X-quang hoặc siêu âm, nên tiếp tục làm  Intracorporeal Shock Wave tán sỏi (ICSWL) Đây là một cách dễ dàng và an toàn có thể được lặp đi lặp lại.


Tỉ lệ thành công trong điều trị sỏi thận bằng tán sỏi là rất cao đặc biệt là nếu những viên sỏi di động và được đặt tại phần trên của đường tiết niệu (thận và niệu quản phía trên).


Lợi ích của việc tán sỏi

Tán sỏi là một phương pháp không xâm lấn để điều trị sỏi thận và giảm thời gian nằm viện tối thiểu, giảm nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật liên quan đến  phẫu thuật và phục hồi nhanh hơn. Những người bị sỏi thận di động(mobile) được thuận lợi hơn rất nhiều khi tiến hành phương pháp này này.  Extracorporeal Shock Wave tán sỏi (ECSWL) và Intracorporeal Shock Wave tán sỏi (ICSWL) là kỹ thuật tốt dành cho các trường hợp những người bị cơn đau quặn thận nặng và nhiễm trùng đường tiết niệu lặp đi lặp lại do các loại sỏi ở đường tiết niệu.


Rủi ro của tán sỏi

Máu trong nước tiểu

Đau và khó chịu do  những mảnh sỏi còn lại di chuyển.

Không có khả năng tiểu tiện do tắc nghẽn do sỏi

Tiểu thường xuyên và cấp bách

Đau bụng liên tục do tổn thương cơ quan nội tạng

Lặp lại tán sỏi có thể cần thiết.


Lựa chọn biện pháp thay thế để tán sỏi

Điều trị nội khoa - Một số loại thuốc có thể hòa tan các loại sỏi đặc biệt là nếu nó là những viên sỏi nhỏ.

Nội soi

Lấy sỏi thận qua da (PCNL) - Lấy sỏi thận qua da (PCNL) là một thủ tục trong đó sỏi được cắt bỏ qua một đường rạch nhỏ được tạo ra ở phía sau, tạo ra một đường hầm vào trong thận, nơi sỏi nằm.


Quyết định có tán sỏi

Tán sỏi là một tiến trình không xâm hại an toàn được sử dụng phổ biến trên toàn thế giới để điều trị sỏi thận. Hoàn toàn có thể phục hồi và trả lại các hoạt động hàng ngày  trong vòng một tuần sau thủ thuật. Nếu thay đổi lối sống tích cực, giống như uống nhiều nước và thay đổi chế độ ăn uống thích hợp, nguy cơ tái phát của sỏi thận là không đáng kể sau một lần tán sỏi được thực hiện.